รายละเอียดโครงการวิจัย
กลับไปหน้าโครงการวิจัยทั้งหมด

รหัสโครงการ :R000000587
ชื่อโครงการ (ภาษาไทย) :การออกแบบเตาอบและปรับปรุงกระบวนการรมควันปลา : กลุ่มวิสาหกิจชุมชนร้านปลา แม่ลำจวน
ชื่อโครงการ (ภาษาอังกฤษ) :Design of Hot Air Drying and Improvement of Smoking and Baking Process : Community Enterprises Mae Lam Chuan Drying Fish Shop.
คำสำคัญของโครงการ(Keyword) :รมควัน เตาอบ ปลารมควัน
หน่วยงานเจ้าของโครงการ :คณะเทคโนโลยีการเกษตรและเทคโนโลยีอุตสาหกรรม > ภาควิชาเทคโนโลยีอุตสาหกรรม สาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องกลและหุ่นยนต์การเกษตร
ลักษณะโครงการวิจัย :โครงการวิจัยเดี่ยว
ลักษณะย่อยโครงการวิจัย :ไม่อยู่ภายใต้แผนงานวิจัย/ชุดโครงการวิจัย
ประเภทโครงการ :โครงการวิจัยใหม่
สถานะของโครงการ :propersal
งบประมาณที่เสนอขอ :10000
งบประมาณทั้งโครงการ :10,000.00 บาท
วันเริ่มต้นโครงการ :10 พฤศจิกายน 2564
วันสิ้นสุดโครงการ :20 มิถุนายน 2565
ประเภทของโครงการ :งานวิจัยประยุกต์
กลุ่มสาขาวิชาการ :วิศวกรรมศาสตร์และเทคโนโลยี
สาขาวิชาการ :สาขาวิศวกรรมศาสตร์และอุตสาหกรรมวิจัย
กลุ่มวิชาการ :วิศวกรรมศาสตร์และเทคโนโลยีพื้นฐานทางวิศวกรรมศาสตร์
ลักษณะโครงการวิจัย :ไม่ระบุ
สะท้อนถึงการใช้ความรู้เชิงอัตลักษณ์ : สะท้อนถึงการใช้ความรู้เชิงอัตลักษณ์
สร้างความร่วมมือประหว่างประเทศ GMS : ไม่สร้างความร่วมมือทางการวิจัยระหว่างประเทศ
นำไปใช้ในการพัฒนาคุณภาพการศึกษา :นำไปใช้ประโยชน์ในการพัฒนาณภาพการศึกษา
เกิดจากความร่วมมือกับภาคการผลิต : เกิดจากความร่วมมือกับภาคการผลิต
ความสำคัญและที่มาของปัญหา :กองทุนหมู่บ้านท่าดินแดง ปลาแม่ลำจวน จังหวัดนครสวรรค์ เมืองสี่แคว แห่มังกร พักผ่อนบึงบอระเพ็ด ปลารสเด็ดปากน้ำโพ เมื่อพูดถึงบึงที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย แน่นอนเลยว่าเราต้องนึกถึง บึงบอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค์อย่างแน่นอน และด้วยความที่บึงบอระเพ็ดมีขนาดใหญ่ ปลาในบึงก็ชุม จึงไม่แปลกที่ชาวบ้านในพื้นที่ จะหันมาจับปลา ซึ่งทางวิสาหกิจชุมชนกองทุนหมู่บ้านท่าดินแดง มีกลุ่มปลาแปรรูป โดยปลาที่นำมาทำก็คือ ปลาในท้องถิ่น ในพื้นที่ของบังบอระเพ็ดเป็นปลาธรรมชาติ และ นำเอาวิถีชาวบ้านมาแปรรูปเป็นปลาในรูปแบบต่าง ๆ จนได้รับรางวัลการันตีจากกระทรวงวัฒนธรรมว่าเป็นของดีบ้านฉัน จุดเด่นของปลาแปรรูปที่นี่ก็คือ จะตากแดดธรรมชาติในโคมจึงไม่มีฝุ่นและแมลงมาตอม รับประกันความสะอาด ส่วนปลารมควันก็ใช้วัตถุดิบที่หาได้ในพื้นที่มารมควัน เช่น ซังข้าวโพด และขี้เลื่อย ทำให้ปลาที่รมควันออกมานั้นมีกลิ่นหอมซังข้าวโพด และขี้เลื่อย ที่สำคัญเก็บได้นานถึง 6 เดือน ซึ่งปลารมควันมักเกิดปัญหาความผิดพลาดในการแปรรูป เช่น ปลาแห้งไม่สม่ำเสมอ สีผิดเพี้ยน เนื่องจากเตารมควันที่ใช้ ไม่สามารถควบคุมอุณหภูมิและความชื้นได้ อีกทั้งยังปล่อยควันซึ่งเป็นปัญหาต่อสิ่งแวดล้อม อาทิ PM 2.5 และยังเกิดปัญหากับบ้านใกล้เคียงอีกด้วย จากปัญหาข้างต้น ผู้วิจัยจึงมีแนวคิดออกแบบและสร้างเครื่องต้นแบบในการผลิตปลารมควัน โดยมีลักษณะเด่นคือ เป็นเตาอบเวียนอากาศภายในห้องอบนำกลับมาใช้ใหม่ได้หลังการรมควันผ่านไปช่วงเวลาหนึ่ง มีการติดตั้งชุดวัดอุณหภูมิลมร้อนและออกแบบให้ ลมร้อนกระจายสม่ำเสมอทั่วทั้งเตา เพื่อแก้ปัญหาปลาด้านล่างแห้งก่อนด้านบน เสียเวลาในการสลับชั้น ทำให้มั่นใจได้ว่า สามารถผลิตปลารมควันคุณภาพสูงตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน ในเวลาที่สั้นลงและประหยัดเชื้อเพลิง อีกทั้งมีชุดกรองฝุ่น PM.2.5 ไม่ให้ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอีกด้วย
จุดเด่นของโครงการ :ออกแบบและปรับปรุงกระบวนการผลิตปลารมควัน ให้ได้มาตรฐานส่งออก
วัตถุประสงค์ของโครงการ :1. เพื่อออกแบบและวิเคราะห์การไหลของของไหลในเตารมควันปลา
ขอบเขตของโครงการ :กลุ่มตัวอย่าง ปลาช่อน ปลาสวาย
ผลที่คาดว่าจะได้รับ :ด้านเศรษฐกิจ เพิ่มประสิทธิภาพในกระบวนการผลิต การพัฒนาหรือการปรับปรุงผลิตภัณฑ์ และไปใช้ประโยชน์ในการผลิตเชิงพาณิชย์ ซึ่งจะลดต้นทุนการใช้เชื้อเพลิงและเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน ด้านสังคม มีการนำองค์ความรู้ที่ได้จากการวิจัยและนวัตกรรม ไปสร้างให้เกิดการเปลี่ยนแปลง การเสริมพลัง ในการพัฒนาชุมชน ท้องถิ่น พื้นที่ ด้านสิ่งแวดล้อม ลดการเกิด PM.2.5 ลดการใช้เชื้อเพลิงจากฟืน ให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของสภาวะแวดล้อมที่ดีขึ้น เพิ่มคุณภาพชีวิตของประชาชนให้ดีขึ้น และนำไปสู่ความยั่งยืน
การทบทวนวรรณกรรม/สารสนเทศ :ได้มีงานวิจัยเกี่ยวกับการอบแห้งในรูปแบบต่างๆ อาทิเช่น ณัฐพล ศรีสิทธิโภคกุล (2005) ได้พัฒนาส่งเสริมและเผยแพร่การใช้เครื่องอบแห้งพลังงานแสงอาทิตย์แบบอุโมงค์เพื่อแปรรูปผลิตผลทางการเกษตร เครื่องอบแห้งพลังงานแสงอาทิตย์แบบอุโมงค์เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของระบบให้สูงขึ้น ผลทดสอบพบว่า อุณหภูมิภายในเครื่องอบแห้งสูงได้ถึงเฉลี่ย 50 องศาเซลเซียส สามารถใช้ในการอบแห้งผลิตภัณฑ์ได้ดี ถัดมาเป็นงานวิจัยของ สังวาลย์ เพ็งพัด และ วัฒนพงษ์ รักษ์วิเชียร ได้ทำการอบแห้งผลิตภัณฑ์เนื้อและปลาด้วยเครื่องอบแห้งพลังงานแสงอาทิตย์ระดับอุตสาหกรรมในครัวเรือนโดยตู้อบแห้งเป็นแบบผสมสามารถใช้กับพลังงานแสงอาทิตย์และพลังงานเสริมจากแก๊ส LPG ประสิทธิภาพเชิงความร้อนของเครื่องอบแห้ง พบว่าปลามีความชื้นก่อนอบ 77 % และ 64 % สามารถให้ความชื้นหลังจากการอบมีค่าใกล้เคียงกัน คือ 17 % และ 16 % ตามลาดับ โดยอัตราการแห้งของเนื้อจะมีค่ามากกว่าปลา สำหรับในงานวิจัยนี้ได้ใช้เทคนิคการอบแห้งแบบรมควันร้อน (hot smoking) เป็นการรมควันที่ใช้อุณหภูมิสูงขึ้น จะทำให้เนื้อปลาแห้งและสุกสามารถรับประทานได้ทันทีหรือจะเก็บไว้ที่อุณหภูมิต่ำได้เป็นเวลานาน
ทฤษฎี สมมุติฐาน กรอบแนวความคิด :-
วิธีการดำเนินการวิจัย และสถานที่ทำการทดลอง/เก็บข้อมูล :1. ศึกษาและรวบรวมข้อมูลพื้นฐานของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนร้านปลาแม่ลำจวน เช่น บันทึกข้อมูลความร้อน ณ จุดต่าง ๆ ของเตารมควันที่ใช้อยู่ บันทึกปริมาณถ่านที่ใช้ ชนิดของถ่าน เวลาที่ใช้ ในการรมควัน สังเกตพฤติกรรมผู้ประกอบการขณะปฏิบัติการ 2. ศึกษาและรวบรวมข้อมูลพื้นฐาน วิธีการถนอมอาหารและรมควัน ข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับเตาอบรมควัน เพื่อนำมาออกแบบและสร้างเครื่องต้นแบบเตาอบรมควันปลา วัสดุที่สามารถทนความร้อนและเกิดการสูญเสียของความร้อนน้อยที่สุด หลักการการถ่ายโอนความร้อนและนำความร้อนกลับมาใช้ใหม่ 3. ออกแบบตัวเครื่องต้นแบบเตาอบรมควันปลา และทำการจำลองการถ่ายเทความร้อน โดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ 4. จัดทำแผนการปรับปรุงกระบวนการอบรมควันปลา 5. สรุปผลที่ได้ จัดทำเอกสารโครงการ
คำอธิบายโครงการวิจัย (อย่างย่อ) :เตารมควันที่ใช้ ไม่สามารถควบคุมอุณหภูมิและความชื้นได้ อีกทั้งยังปล่อยควันซึ่งเป็นปัญหาต่อสิ่งแวดล้อม อาทิ PM 2.5 และยังเกิดปัญหากับบ้านใกล้เคียงอีกด้วย จากปัญหาข้างต้น ผู้วิจัยจึงมีแนวคิดออกแบบและสร้างเครื่องต้นแบบในการผลิตปลารมควัน โดยมีลักษณะเด่นคือ เป็นเตาอบเวียนอากาศภายในห้องอบนำกลับมาใช้ใหม่ได้หลังการรมควันผ่านไปช่วงเวลาหนึ่ง มีการติดตั้งชุดวัดอุณหภูมิลมร้อนและออกแบบให้ ลมร้อนกระจายสม่ำเสมอทั่วทั้งเตา เพื่อแก้ปัญหาปลาด้านล่างแห้งก่อนด้านบน เสียเวลาในการสลับชั้น
จำนวนเข้าชมโครงการ :435 ครั้ง
รายชื่อนักวิจัยในโครงการ
ชื่อนักวิจัยประเภทนักวิจัยบทบาทหน้าที่นักวิจัยสัดส่วนปริมาณงาน(%)
นางศรัณรัตน์ คงมั่น บุคลากรภายในมหาวิทยาลัยหัวหน้าโครงการวิจัย20
นายปฐมพงค์ จิโน บุคลากรภายในมหาวิทยาลัยผู้ร่วมวิจัย20
นายกฤษณะ ร่มภูชัยพฤกษ์ บุคลากรภายในมหาวิทยาลัยผู้ร่วมวิจัย20
นายภิญโญ ชุมมณี บุคลากรภายในมหาวิทยาลัยผู้ร่วมวิจัย20
นายจุติพรรษ์ อนิวรรตกูล บุคลากรภายในมหาวิทยาลัยผู้ร่วมวิจัย20

กลับไปหน้าโครงการวิจัยทั้งหมด