| รหัสโครงการ : | R000000624 |
| ชื่อโครงการ (ภาษาไทย) : | พัฒนาการของกลุ่มทุนในจังหวัดนครสวรรค์ |
| ชื่อโครงการ (ภาษาอังกฤษ) : | The development of the capitalist in Nakhon Sawan province |
| คำสำคัญของโครงการ(Keyword) : | กลุ่มทุน นครสวรรค์ เศรษฐกิจ |
| หน่วยงานเจ้าของโครงการ : | คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ > สาขาวิชาประวัติศาสตร์ |
| ลักษณะโครงการวิจัย : | โครงการวิจัยเดี่ยว |
| ลักษณะย่อยโครงการวิจัย : | ไม่อยู่ภายใต้แผนงานวิจัย/ชุดโครงการวิจัย |
| ประเภทโครงการ : | โครงการวิจัยใหม่ |
| สถานะของโครงการ : | propersal |
| งบประมาณที่เสนอขอ : | 30000 |
| งบประมาณทั้งโครงการ : | 30,000.00 บาท |
| วันเริ่มต้นโครงการ : | 01 ตุลาคม 2565 |
| วันสิ้นสุดโครงการ : | 30 กันยายน 2566 |
| ประเภทของโครงการ : | การวิจัยพื้นฐาน |
| กลุ่มสาขาวิชาการ : | มนุษยศาสตร์ |
| สาขาวิชาการ : | สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ |
| กลุ่มวิชาการ : | อื่นๆ |
| ลักษณะโครงการวิจัย : | ระดับชาติ |
| สะท้อนถึงการใช้ความรู้เชิงอัตลักษณ์ : | สะท้อนถึงการใช้ความรู้เชิงอัตลักษณ์ |
| สร้างความร่วมมือประหว่างประเทศ GMS : | ไม่สร้างความร่วมมือทางการวิจัยระหว่างประเทศ |
| นำไปใช้ในการพัฒนาคุณภาพการศึกษา : | นำไปใช้ประโยชน์ในการพัฒนาณภาพการศึกษา |
| เกิดจากความร่วมมือกับภาคการผลิต : | ไม่เกิดจากความร่วมมือกับภาคการผลิต |
| ความสำคัญและที่มาของปัญหา : | นครสวรรค์เป็นจังหวัดหนึ่งที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจในปัจจุบัน เป็นศูนย์กลางการคมนาคมในภูมิภาคเหนือตอนล่างและภาคกลางตอนบน ผู้ที่เดินทางไป-มาระหว่างกรุงเทพมหานคร หรือจังหวัดในภาคกลางกับจังหวัดในภาคเหนือจะต้องผ่านจังหวัดนครสวรรค์ ด้วยเหตุนี้จึงทำให้นครสวรรค์มีความเจริญทางเศรษฐกิจค่อนข้างสูงในฐานะเมือง “ประตูสู่ภาคเหนือ”
การคมนาคมของนครสวรรค์ในอดีตใช้เส้นทางสัญจรทางน้ำเป็นหลัก เนื่องจากนครสวรรค์มีสภาพภูมิศาสตร์เป็นแหล่งรวมของแม่น้ำปิงและแม่น้ำน่านบริเวณปากน้ำโพ เรือขนสินค้าจากภาคเหนือจะล่องผ่านนครสวรรค์ ทำให้นครสวรรค์กลายเป็นแหล่งรวมสินค้า อีกทั้งผลจากข้อตกลงในสนธิสัญญาเบาว์ริง พ.ศ. 2398 ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจของไทยจากระบบการผลิตแบบยังชีพไปสู่การผลิตเพื่อการค้า โดยมีสินค้าส่งออกสำคัญ ได้แก่ ข้าว ไม้สัก ดีบุก และยางพารา
ข้าวและไม้สักถือเป็นสินค้าที่มีอิทธิพลต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจของนครสวรรค์เป็นอย่างมาก เนื่องจากนครสวรรค์มีพื้นที่เหมาะสมต่อการปลูกข้าว จึงทำให้นครสวรรค์กลายเป็นเมืองสำคัญในการผลิตและค้าข้าว อีกทั้งการค้าไม้สักที่มีแหล่งผลิตอยู่บริเวณภาคเหนือของไทย เมื่อมีการตัดไม้จะผูกเป็นแพล่องตามแม่น้ำลงมาจนถึงปากน้ำโพ บริเวณปากน้ำโพจึงมีสภาพเป็นชุมทางการค้า เป็นที่ชุมนุมของเรือค้าข้าว และไม้สักจากภาคเหนือ ดึงดูดชาวจีนให้เข้ามาทำการค้า ประมาณกันว่าใน พ.ศ. 2447 มีชาวจีนในนครสวรรค์ถึง 6,000 คน ซึ่งสูงเป็นอันดับสามรองจากกรุงเทพฯ และภูเก็ต
ต่อมามีการขยายเส้นทางคมนาคมโดยรถไฟไปถึงเชียงใหม่ใน พ.ศ. 2465 ตามมาด้วยการสร้างถนนและการเปิดสะพานเดชาติวงศ์ ใน พ.ศ. 2493 จากนั้นมีการขยายถนนและสร้างถนนสายเอเชียในเวลาต่อมา ทำให้เศรษฐกิจของนครสวรรค์เติบโตขึ้นอย่างมาก เกิดกลุ่มนายทุนที่สามารถปรับตัวให้เข้ากับเงื่อนไขใหม่ของสังคม เริ่มต้นพัฒนาธุรกิจและสะสมทุนของตนเรื่อยมาและเพิ่มจำนวนขึ้นมากมายหลายกลุ่ม โดยเฉพาะกลุ่มทุนชาวจีน ชาวไทยเชื้อสายจีน และนายทุนท้องถิ่นที่ได้เริ่มต้นลงทุนทำธุรกิจ สะสมทุน ขยายทุน และพัฒนาทุนของตัวเองตามบริบททางสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป
งานวิจัยนี้จึงพยายามศึกษาพัฒนาการของกลุ่มทุนในจังหวัดนครสวรรค์ เพื่อวิเคราะห์ถึงปัจจัยที่ส่งผลต่อการเกิดกลุ่มทุนในจังหวัดนครสวรรค์ โดยเน้นที่กลุ่มทุนชั้นนำหรือกลุ่มทุนขนาดใหญ่ที่มีบทบาทสำคัญในจังหวัดนครสวรรค์ว่ามีพัฒนาการอย่างไร มีวิธีการปรับตัวรับมือกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอย่างไร และอะไรเป็นปัจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลต่อการปรับตัวของกลุ่มทุนในจังหวัดนครสวรรค์
|
| จุดเด่นของโครงการ : | - |
| วัตถุประสงค์ของโครงการ : | 1. เพื่อศึกษาความเป็นมาและพัฒนาการของกลุ่มทุนในจังหวัดนครสวรรค์
2. เพื่อศึกษาบริบททางสังคมของกลุ่มทุนในจังหวัดนครสวรรค์
|
| ขอบเขตของโครงการ : | ศึกษาพัฒนาการของเศรษฐกิจของกลุ่มทุนในจังหวัดนครสวรรค์ |
| ผลที่คาดว่าจะได้รับ : | 1. ทราบถึงความเป็นมาและพัฒนาการของกลุ่มทุนในจังหวัดนครสวรรค์
2. ทราบถึงบริบททางสังคมของกลุ่มทุนในจังหวัดนครสวรรค์
|
| การทบทวนวรรณกรรม/สารสนเทศ : | Krisak Choonhavan (1984). The growth of domestic capital and Thai industrialization เป็นการวิเคราะห์สภาพเศรษฐกิจของไทยที่มีลักษณะทันสมัยแต่ไม่พัฒนา เนื่องจากเศรษฐกิจไทยตกอยู่ในสภาวะการพึ่งพาและถูกครอบงำโดยปัจจัยภายนอก อันได้แก่ ทุน เทคโนโลยี ตลาด การวางกฎและนโยบาย และการปฏิบัติตามกฎระเบียบระหว่างประเทศ ซึ่งส่งผลต่อพัฒนาการของระบบทุนนิยมในสังคมไทยไปสู่การเป็นประเทศอุตสาหกรรม ทำให้เกิดการเพิ่มพลังการผลิต ชนชั้นนายทุน การสะสมทุนของกลุ่มคนที่มีความชำนาญโดยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่มนักธุรกิจเชื้อสายจีนที่เข้ามามีบทบาทในภาคการค้า การเงิน การธนาคาร และภาคอุตสาหกรรม
พอพันธ์ อุยยานนท์ (2558) เรื่อง ประวัติศาสตร์เศรษฐกิจ 5 ภูมิภาคของไทย ได้ให้ภาพรวมของการเปลี่ยนแปลงเศรษฐกิจและสังคมของภูมิภาคต่าง ๆ ของไทย ระยะเวลายาวครอบคลุมภายหลังการลงนามสนธิสัญญาเบาว์ริงใน พ.ศ. 2398 จนถึงปัจจุบัน โดยใช้มุมมองทางด้านภูมิภาค ทำความเข้าใจการเปลี่ยนแปลงทางโครงสร้างและพัฒนาทางเศรษฐกิจและสังคมระยะยาวได้ ซึ่งช่วยให้เข้าใจในส่วนของการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจของลุ่มแม่น้ำน่าน ทั้งด้านการเกษตรเข้าสู่การอุตสาหกรรมที่เน้นการค้าและบริการ แทนการแลกเปลี่ยนแบบในอดีต การเติบโตของประชากรและเมืองตลอดจนบทบาททางเศรษฐกิจของกลุ่มชาวจีนอพยพ การย้ายถิ่น ตลาดแรงงานของกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ และการพัฒนาการคมนาคมและขนส่งของลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาอย่างเป็นลำดับ
จากงานศึกษาข้างต้น ทำให้ทราบถึงพัฒนาการทางเศรษฐกิจ และสังคมเป็นในภาพรวม ขณะที่การศึกษาเกี่ยวกับพัฒนาการของกลุ่มทุนในจังหวัดนครสวรรค์ยังมีผู้ให้ความสนใจอยู่น้อย ดังนั้นเพื่อเป็นการขยายพรมแดนความรู้ผู้วิจัยจึงทำการศึกษาในประเด็นของพัฒนาการของกลุ่มทุนในจังหวัดนครสวรรค์ เพื่อทำความเข้าใจท้องถิ่นให้มากยิ่งขึ้น
|
| ทฤษฎี สมมุติฐาน กรอบแนวความคิด : | กรอบแนวคิดของโครงการวิจัยเป็นการศึกษาพัฒนาการของกลุ่มทุนในจังหวัดนครสวรรค์ เพื่อให้เข้าใจว่าการสะสมทุนจนทำให้กลุ่มทุนต่าง ๆ มีพลังทางเศรษฐกิจในแต่ละยุคสมัยมีบริบทและเงื่อนไขที่แตกต่างกัน แม้ว่าจังหวัดนครสวรรค์จะมีความสำคัญทางเศรษฐกิจเป็นอันดับต้น ๆ ของภาคเหนือตอนล่างและภาคกลางตอนบน แต่ก็ยังขาดการศึกษาอย่างเป็นระบบเพื่อทำความเข้าใจพัฒนาการของกลุ่มทุนที่มีพลังขับเคลื่อนทางเศรษฐกิจของจังหวัด การศึกษาในประเด็นดังกล่าวจึงมีประโยชน์ต่อการศึกษาพัฒนาการของกลุ่มทุนในจังหวัดนครสวรรค์ อันจะเป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาองค์ความรู้ด้านประวัติศาสตร์เศรษฐกิจของจังหวัดนครสวรรค์ได้อย่างเป็นระบบ |
| วิธีการดำเนินการวิจัย และสถานที่ทำการทดลอง/เก็บข้อมูล : | ผู้วิจัยใช้วิธีการศึกษาข้อมูลจากการศึกษาเอกสาร ได้แก่ งานวิจัย ตำรา หนังสือ บทความวิชาการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง และการวิจัยภาคสนาม โดยการเก็บรวบรวมข้อมูลจากการสัมภาษณ์ จากนั้นนำเสนอรายงานผลการวิจัยโดยใช้การนำเสนอแนวประวัติศาสตร์เชิงวิเคราะห์ตามระเบียบวิธีทางประวัติศาสตร์ |
| คำอธิบายโครงการวิจัย (อย่างย่อ) : | - |
| จำนวนเข้าชมโครงการ : | 33 ครั้ง |