| รหัสโครงการ : | R000000269 |
| ชื่อโครงการ (ภาษาไทย) : | การพัฒนาแอปพลิเคชันช่วยสอบสวนโรคอาหารเป็นพิษภาคสนามในเขตเครือข่ายสุขภาพที่ 3 จังหวัดนครสวรรค์ |
| ชื่อโครงการ (ภาษาอังกฤษ) : | The Android Application development to assist field investigation of food poisoning in the 3rd health network Nakhonsawan province |
| คำสำคัญของโครงการ(Keyword) : | แอนดรอยด์,โรคอาหารเป็นพิษ,ช่วยสอบสวนโรค |
| หน่วยงานเจ้าของโครงการ : | คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี > ภาควิชาวิทยาศาสตรประยุกต์ สาขาวิชาคอมพิวเตอร์ และเทคโนโลยีสารสนเทศ |
| ลักษณะโครงการวิจัย : | โครงการวิจัยเดี่ยว |
| ลักษณะย่อยโครงการวิจัย : | ไม่อยู่ภายใต้แผนงานวิจัย/ชุดโครงการวิจัย |
| ประเภทโครงการ : | โครงการวิจัยใหม่ |
| สถานะของโครงการ : | propersal |
| งบประมาณที่เสนอขอ : | 499600 |
| งบประมาณทั้งโครงการ : | 449,600.00 บาท |
| วันเริ่มต้นโครงการ : | 01 ตุลาคม 2559 |
| วันสิ้นสุดโครงการ : | 30 กันยายน 2560 |
| ประเภทของโครงการ : | การวิจัยพื้นฐาน |
| กลุ่มสาขาวิชาการ : | วิศวกรรมศาสตร์และเทคโนโลยี |
| สาขาวิชาการ : | สาขาเทคโนโลยีสารสนเทศและนิเทศศาสตร์ |
| กลุ่มวิชาการ : | วิทยาการคอมพิวเตอร์ |
| ลักษณะโครงการวิจัย : | ระดับชาติ |
| สะท้อนถึงการใช้ความรู้เชิงอัตลักษณ์ : | ไม่สะท้อนถึงการใช้ความรู้เชิงอัตลักษณ์ |
| สร้างความร่วมมือประหว่างประเทศ GMS : | ไม่สร้างความร่วมมือทางการวิจัยระหว่างประเทศ |
| นำไปใช้ในการพัฒนาคุณภาพการศึกษา : | ไม่นำไปใช้ประโยชน์ในการพัฒนาณภาพการศึกษา |
| เกิดจากความร่วมมือกับภาคการผลิต : | ไม่เกิดจากความร่วมมือกับภาคการผลิต |
| ความสำคัญและที่มาของปัญหา : | โรคอาหารเป็นพิษ เกิดจากการรับประทานอาหารหรือเครื่องดื่มที่ปนเปื้อนกับเชื้อจุลินทรีย์หรือสารเคมีต่างๆ ที่ปนเปื้อนกับภาชนะใส่อาหาร รวมทั้งอาจเกิดจากการกินอาหารที่มีพิษ อาการของโรคอาหารเป็นพิษ มักจะพบมีประวัติการรับประทานอาหารที่ ไม่ สะอาด ลักษณะอาการจะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วหลังกินอาหาร ภายใน 1 – 6 ชั่วโมงและไม่เกิน 12 – 36 ชั่วโมง ผู้ป่วยจะมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ท้องร่วง และอ่อนเพลีย พิษของแบคทีเรียบางอย่างอาจทำให้เกิดพิษต่อระบบประสาท ทำให้ระบบหายใจล้มเหลว กล้ามเนื้ออ่อนแรง เสียอาการทรงตัว เดินเซ ตาพร่ามัว มองเห็นไม่ชัด ระบบหัวใจล้มเหลว ถึงแก่ชีวิตได้ สถานการณ์ของโรคอาหารเป็นพิษเป็นอุบัติการณ์ในอันดับต้นๆ ของโรคที่มีการเฝ้าระวังในประเทศไทย โดยตั้งแต่วันที่ 1 มกราคมถึง 7 ธันวาคม พ.ศ. 2557 มีผู้ป่วยจำนวน 123,564 คน คิดเป้นอัตราป่วย 191.70 คนต่อประชากรแสนคน ซึ่งมากกว่าผู้ป่วยในปี พ.ศ. 2556 ที่รายงาน โดยอุบัติการณ์ของโรคอาหารเป็นพิษมีแนวโน้มสูงขึ้นทุกปี
การป้องกันควบคุมโรคเป็นงานบริการสาธารณะที่หน่วยงานของรัฐต้องจัดให้กับประชาชน โดยมีลักษณะการดำเนินงาน 2 ประเภท ได้แก่ 1) งานควบคุมโรค เป็นการกำหนดมาตรการและกลวิธีเพื่อป้องกันการ้เกิดโรคและภัยสุขภาพให้อยู่ในระดับปกติ 2) งานระบาดวิทยา เป็นการเฝ้าระวังและตรวจับการระบาด/ภัยที่ฉุกเฉินผิกปกติ สอบสวนหาสาเหตุและร่วมกันควบคุมการระบาด กระทรวงสาธารณสุขพัฒนาการป้องกันควบคุมโรค โดยผลักดันกลไกการทำงานผ่านทีมดำเนินงานควบคุมโรคและงานระบาดวิทยา เรียกว่า ทีมเฝ้าระวังสวบสวนเคลื่อนที่เร็ว (SRRT) ปัจจุบันการติดตามผลดำเนินการสอบสวนโรคของ SRRT ในหน่วยงานต่างๆ ของเขตบริการสุขภาพที่ 3 พบว่าไม่สามารถควบคุมการแพร่ระบาดของโรคเมื่อเกิดเหตุการณ์ระบาดได้อย่างรวดเร็ว โดยมีสาเหตุส่วนหนึ่งมาจากการขาดเครื่องมือในการช่วยเก็บข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูลและแปรผลข้อมูลการระบาด ตลอดจนหาสาเหตุและความเชื่อมโยงของการระบาด และวิเคราะห์แหล่งรังโรค จะเห็นว่ากระบวนการสอบสวนโรคมีขั้นตอนมากและใช้วิธีการจดบันทึกลงในกระดาษทำให้ใช้เวลาในการค้นหาสาเหตุการเกิดโรค เชื้อก่อโรค และวิธีการถ่ายทอดใช้ระยะเวลานาน จึงส่งผลทำมห้การนำข้อมูลไปควบคุมโรคล่าช้าตามไปด้วย
เพื่อเป็นการแก้ไขปัญหาการดำเนินการตอบโต้ของโรคอาหารเป็นพิษของเขตบริการสุขภาพที่ 3 ทางทีมผู้วิจัยจึงได้วางแผนการพัฒนาแอปพลิเคชันสวบสวนโรคอาหารเป็นพิษภาคสนามโดยช่วยบันทึกข้อมูลจากการสอบสวนโรคและวิเคราะห์วิเคราะห์ตามหลักระบาดวิทยาเพื่อให้เจ้าหน้าที่ทราบผลได้รวดเร็วและนำไปสู่การควบคุมโรคได้อย่างทันท่วงที |
| จุดเด่นของโครงการ : | สามารถช่วยทีม SRRT สอบสวนโรคอาหารเป็นพิษได้รวดเร็วขึ้น |
| วัตถุประสงค์ของโครงการ : | 1. เพื่อสร้างแอปพลิเคชันช่วยสวบสวนโรคอาหารเป็นพิษภาคสนามในเขตเครือข่ายสุขภาพที่ 3
2. เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลการสอบสวนโรคอาหารเป็นพิษตามหลักขององค์ประกอบด้านระบาดวิทยา |
| ขอบเขตของโครงการ : | 1. ขอบเขตด้านเนื้อหา
- ข้อมูลผู้ป่วยและอาการของผู้ป่วย
- ข้อมูลการเก็บสิ่งส่งตรวจหาเชื้อก่อโรค
- รายการอาหารของผู้ป่วยย้อนหลัง 3 วัน
- เวลาที่รับประทานอาหารและเวลาที่เริ่มป่วย
- แหล่งอาหารของผู้ป่วยย้อนหลัง 3 วัน
- สภาพแวดล้อมที่อยู่ต่อการเกิดโรค
2. ขอบเขตด้านพื้นที่
เขตพื้นที่บริการสุขภาพที่ 3 จังหวัดนครสวรรค์
3. ขอบเขตด้านประชากร
ประชากร : ประชาชนและเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องในเขตพื้นที่บริการสุขภาพที่ 3 จังหวัดนครสวรรค์
กลุ่มตัวอย่าง : ประชาชนที่เป็นโรคอาหารเป็นพิษและเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องในเขตพื้นที่บริการสุขภาพที่ 3 จังหวัดนครสวรรค์
4. ขอบเขตด้านเวลา
1 ตุลาคม 2559 - 30 กันยายน 2560 |
| ผลที่คาดว่าจะได้รับ : | (1) ได้แอปพลิเคชันสวบสวนโรคอาหารเป็นพิษภาคสนาม
(2) พื้นที่เขตบริการสุขภาพที่ 3 มีเครื่องมือในการสอบสวนและตอบโต้โรคอาหารเป็นพิษได้ทันท่วงที
(3) ผลงานวิจัยสามารถตีพิมพ์เผยแพร่ |
| การทบทวนวรรณกรรม/สารสนเทศ : | การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการวางแผนและแก้ไขปัญหาโรคต่างๆ ได้รวดเร็วและทันท่วงที โดย Isho และคณะได้ใช้เซนเซอร์ในสมาร์ทโฟนบันทึกอัตราการเร่งของลำตัวในเวลาเดินและเปรียบเทียบตัวแปร 2 ตัวของผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคหลอดเลือดสมองเรื้อรังในศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ โดยร้อยละ 48.8 ของผู้ป่วยเคยหกล้มมาก่อนภายใน 12 เดือน และผู้ที่เคยหกล้มมาก่อนมีความแปรปรวนของ Mediolateral trunk มากกว่าผู้ที่ไม่เคยหกล้ม โดยผลการวิจัยชี้ให้เห็นว่าการประเมินปริมาณการเดินโดยใช้สมาร์ทโฟน สามารถให้ข้อมูลรายละเอียดเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการเดินของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีความเสี่ยงของการหกล้ม (Isho et al, 2015) และ Alqahtani และคณะได้นำสมาร์ทโฟนมาสำรวจนักท่องเที่ยวในช่วงพิธีแสวงบุญฮัจญ์เกี่ยวกับการเฝ้าระวังโรคติดเชื้อด้วยแอปพลิเคชันบนระบบปฏิบัติการ iOS โดยแบ่งเป็น 3 ขั้นตอน ซึ่งผู้แสวงบุญ 48 คนจาก 13 ประเทศได้ตอบแบบสอบถามนี้มีอายุระหว่าง 21 - 61 ปีและเป็นเพศชายร้อยละ 58.5 และได้ฉีดวัคซีน Meningococcal แล้วร้อยละ 36 และวัคซีนอื่นๆ อีกร้อยละ 64 มีการสวมหน้ากากบางจุดในระหว่างการเดินทาง มีการสัมผัสกับอูฐ ในอนาคตจะใช้แอพพลิเคชันในสมาร์ทโฟนในการเก็บรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการติดเชื้อการเดินทางและการปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับการป้องกันเดินทางเป็นไปได้ที่การชุมนุมมวลและสามารถให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพ (Algahtani et al, 2015) ขณะที่ สุพรรษา เข็มทองได้นำระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ใช้วางแผนจัดการน้ำเพื่อการอุปโภคบริโภคในพื้นที่ตำบลสุรนารี พบว่า พื้นที่ที่มีความเหมาะสมในการขุดบ่อน้ำผิวดินที่มีระดับความเหมาะสมมากที่สุด มาก และปานกลาง จะอยู่บริเวณทิศเหนือ และทิศตะวันตกของตำบล คือ หมู่บ้านราชสีมา ยางใหญ่ ยางใหญ่พัฒนา และ หนองบง ส่วนพื้นที่ที่มีความเหมาะสมในการขุดบ่อน้ำผิวดินน้อยที่สุดและน้อย จะอยู่บริเวณทิศใต้ของตำบล คือ หมู่บ้านโนนไม้แดง ตะเภาทอง มาบเอื้อง โกรกเดือนห้า สะพานหิน และท้าวสุระ (สุพรรษา เข็มทอง, 2553) ทั้งนี้ ศิญาพัฒน์ เสนจันทร์ฒิไชย และญาดา ตาเมืองได้พัฒนาระบบการจัดการการดำเนินงานและช่วยในการตัดสินใจในการศึกษาปัจจัยที่มีผลกระทบต่อการเจริญเติบโตของมะเยาหินและการแปรรูปมูล (ศิญาพัฒน์ เสนจันทร์ฒิไชยและญาดา ตาเมืองมูล, 2560) และพงษ์ศักดิ์ ศิริโสม ได้พัฒนาโปรแกรมคอมพิวเตอร์สำหรับแนะนำการใช้ปุ๋ยและรูปแบบการใช้ปุ๋ยแบบผสมผสานที่เหมาะสมกับชนิดของดินและพืช ซึ่งทั้งสองงานวิจัยได้ใช้เทคนิค Black Box Testing ซึ่งเป็นการทดสอบระบบงานโดยไม่สนใจคำสั่งภายในระบบงาน และเป็นการทดสอบผลลัพธ์ของระบบจากการนำข้อมูลเข้า ซึ่งระบบสามารถทำงานได้อย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพ (พงษ์ศักดิ์ ศิริโสม, 2560) |
| ทฤษฎี สมมุติฐาน กรอบแนวความคิด : | ใช้ SDLC พัฒนาแอปพลิเคชันบนระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์ เพื่อช่วยสอบสวนโรคอาหารเป็นพิษภาคสนาม |
| วิธีการดำเนินการวิจัย และสถานที่ทำการทดลอง/เก็บข้อมูล : | 1.4.1 ศึกษาเอกสาร ตำราที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาแอปพลิเคชันเพื่อสอบสวนโรคอาหารเป็นพิษ
1.4.2 สร้างแอปพลิเคชันช่วยสวบสวนโรคอาหารเป็นพิษภาคสนามในเขตเครือข่ายสุขภาพที่ 3 มีขั้นตอนดังนี้
- ศึกษาระบบงานเดิม ทำการวิเคราะห์การประในความเสี่ยงแบบเดิม
- การวิเคราะห์และออกแบบระบบสารสนเทศใหม่
- ออกแบบระบบฐานข้อมูล (Database System)
- ออกแบบการรับและแสดงผล (Input/Output Layout)
- ออกแบบผังงานของระบบงาน โดยรวม (UML)
- สร้างแอปพลิเคชันช่วยสวบสวนโรคอาหารเป็นพิษภาคสนามในเขตเครือข่ายสุขภาพที่ 3
- นำโปรแกรมต้นแบบที่สร้างขึ้นไปทดลองใช้แล้วศึกษาความคิดเห็นของผู้ใช้ระบบ
1.4.3 เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล
- แบบประเมินมาตรฐาน SRRT ของสานักระบาดวิทยา
- แบบประเมินประเมินประสิทธิภาพของระบบสารสนเทศจากผู้เชี่ยวชาญ
- แบบสอบถามความพึงพอใจจากผู้ใช้ระบบ
1.4.4 ผู้ให้ข้อมูล
เจ้าหน้าที่ในกลุ่มงานระบาดวิทยา นักวิชาการสาธารณสุขชำนาญงาน
1.4.5 สถานที่วิจัย
คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์ และสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 3 จังหวัดนครสวรรค์
|
| คำอธิบายโครงการวิจัย (อย่างย่อ) : | ใช้ SDLC พัฒนาแอปพลิเคชันบนระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์ เพื่อช่วยสอบสวนโรคอาหารเป็นพิษภาคสนาม |
| จำนวนเข้าชมโครงการ : | 776 ครั้ง |