| รหัสโครงการ : | R000000179 |
| ชื่อโครงการ (ภาษาไทย) : | การพัฒนาศักยภาพของชุมชนในการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์จาก ตาลโตนดบนพื้นฐานภูมิปัญญาท้องถิ่น |
| ชื่อโครงการ (ภาษาอังกฤษ) : | Development of Community Potential for products create of Palmyra based on Local Wisdom |
| คำสำคัญของโครงการ(Keyword) : | ศักยภาพชุมชน (Community potential) ภูมิปัญญาท้องถิ่น (Local Wisdom ) การสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ตาลโตนด (products create of Palmyra) การสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ตาลโตนด (products create of Palmyra) |
| หน่วยงานเจ้าของโครงการ : | คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ > สาขาวิชาสังคมวิทยา |
| ลักษณะโครงการวิจัย : | โครงการวิจัยเดี่ยว |
| ลักษณะย่อยโครงการวิจัย : | ไม่อยู่ภายใต้แผนงานวิจัย/ชุดโครงการวิจัย |
| ประเภทโครงการ : | โครงการวิจัยใหม่ |
| สถานะของโครงการ : | propersal |
| งบประมาณที่เสนอขอ : | 500000 |
| งบประมาณทั้งโครงการ : | 500,000.00 บาท |
| วันเริ่มต้นโครงการ : | 01 ธันวาคม 2557 |
| วันสิ้นสุดโครงการ : | 30 พฤศจิกายน 2558 |
| ประเภทของโครงการ : | งานวิจัยประยุกต์ |
| กลุ่มสาขาวิชาการ : | สังคมศาสตร์ |
| สาขาวิชาการ : | สาขาสังคมวิทยา |
| กลุ่มวิชาการ : | สังคมวิทยา |
| ลักษณะโครงการวิจัย : | ระดับชาติ |
| สะท้อนถึงการใช้ความรู้เชิงอัตลักษณ์ : | สะท้อนถึงการใช้ความรู้เชิงอัตลักษณ์ |
| สร้างความร่วมมือประหว่างประเทศ GMS : | ไม่สร้างความร่วมมือทางการวิจัยระหว่างประเทศ |
| นำไปใช้ในการพัฒนาคุณภาพการศึกษา : | นำไปใช้ประโยชน์ในการพัฒนาณภาพการศึกษา |
| เกิดจากความร่วมมือกับภาคการผลิต : | ไม่เกิดจากความร่วมมือกับภาคการผลิต |
| ความสำคัญและที่มาของปัญหา : | ท่ามกลางวิกฤตเศรษฐกิจในปัจจุบัน สังคมไทยได้ตระหนักถึงความจำเป็นในการพึ่งตนเองตามวิถีไทย โดยการน้อมนำแนวพระราชดำรัสเรื่องเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเป็นแนวทางในการดำเนินชีวิตทั้งส่วนบุคคล ชุมชน และสังคมไทยโดยรวม เพราะโดยพื้นฐานสังคมไทยมีทุนทางสังคมที่มีคุณค่ามหาศาลอยู่ในตัวอยู่แล้ว ไม่ว่าจะเป็นพื้นฐานจากการที่ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรม ความอุดมสมบูรณ์ด้านพืชพรรณธัญญาหาร ศิลปวัฒนธรรม ความหลากหลายในภูมิปัญญาไทยที่สั่งสมมายาวนาน และมีการกระจายอยู่ทุกพื้นที่ทั่วประเทศ
การพัฒนาประเทศที่เน้นวัฒนธรรมและภูมิปัญญาจึงได้รับการหยิบยกขึ้นมาเป็นยุทธศาสตร์หนึ่งเพื่อแก้ไขปัญหาความยากจน คนว่างงาน และพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนชาวชนบทให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น และกลายเป็นนโยบายสำคัญของรัฐบาลในยุคปัจจุบัน หลักการของการพัฒนาคือ การใช้ความรู้ความสามารถที่ชุมชนมีอยู่เดิมในการสร้างรายได้อย่างเป็นกระบวนการและเชื่อมโยงไปสู่การสร้างชุมชนเข้มแข็ง โดยใช้แนวคิดเศรษฐกิจชุมชน ซึ่งมีลักษณะสำคัญคือ ครอบครัวเป็นหน่วยการผลิต แรงงานของสมาชิกในครอบครัวเป็นปัจจัยการผลิตที่สำคัญที่สุด พึ่งแรงงานในครอบครัว พึ่งทรัพยากรท้องถิ่น พึ่งตัวเอง และพึ่งกันเองในชุมชนเป็นขั้นตอนพื้นฐาน เศรษฐกิจฝังตัวอยู่ในสังคมและวัฒนธรรม ธุรกิจชุมชนที่เกิดจากครอบครัวชุมชนมาจากรากฐานภูมิปัญญาท้องถิ่นและพลังอันเป็นศักยภาพ ตลอดจนทรัพยากรที่มีอยู่ในชุมชนนั้นชุมชน
ตำบลเกยไชย อำเภอชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์ เป็นชุมชนเก่าแก่ที่มีต้นทุนทางสังคมและวัฒนธรรมสูง อาทิเช่น วัด แหล่งโบราณสถานต่างๆ ภูมิปัญญาพื้นบ้าน วัฒนธรรมประเพณีไทยทรงดำ และงานประเพณีที่ยังคงสืบทอดกันมาอย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน มีการจัดการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมโดยชุมชน (อุทัยวรรณ ภู่เทศ, 2553) โดยเฉพาะอย่างยิ่งมีป่าตาลเป็นพืชเศรษฐกิจ และเป็นสมบัติตกทอดมาตั้งแต่สมัยโบราณกาล ขึ้นอยู่ทั่วไปและถือเป็นสัญลักษณ์ของชุมชนตำบลเกยไชย หากมองจากแง่มุมด้านสังคมวัฒนธรรม ตาลเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตวัฒนธรรมการบริโภคและเป็นรากฐานของความสัมพันธ์ทางสังคมของคนในชุมชนมาเป็นเวลาช้านาน นั่นคือ ความสัมพันธ์แบบช่วยเหลือเกื้อกูลกันของคนในหมู่บ้าน และความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจระหว่างผู้ผลิต พ่อค้า และผู้บริโภค ในด้านของระบบการผลิต ความสมบูรณ์ของทุนทางสังคมดังกล่าว ทำให้ชุมชนมีการผลิตสินค้าจากต้นตาลโตนดแทบทุกครัวเรือนควบคู่กับการประกอบอาชีพทำนาเป็นวัฒนธรรมภูมิปัญญาที่เป็นเศรษฐกิจชุมชน ทั้งนี้จากการสำรวจข้อมูลภาคสนามเบื้องต้นชาวบ้านตำบลเกยไชยเล่าว่า ผลิตภัณฑ์จากตาลโตนดเป็นอาชีพที่ก่อให้เกิดรายได้โดยตรง (สมชาย พลไพรินทร์, 2556 : สัมภาษณ์) แต่ปัจจุบันมีครัวเรือนที่ประกอบอาชีพนี้ลดลงไปเป็นจำนวนมากเพราะขาดผู้สืบทอดความรู้ ไม่เห็นคุณค่าทรัพยากรตาลโตนดในฐานะทุนทางเศรษฐกิจที่มีอยู่ในชุมชนหันไปประกอบอาชีพอื่น และยังไม่มีการพัฒนาธุรกิจชุมชนนี้อย่างจริงจัง นอกจากนี้ท่ามกลางกระแสโลกาภิวัตน์และระบบทุนนิยมที่รุกเร้าเข้าไปใกล้ชุมชน ทำให้วัยแรงงานและเยาวชนรุ่นใหม่นิยมไปรับจ้างทำงานตามโรงงานอุตสาหกรรม มีการย้ายถิ่นฐานไปที่อื่นบ้าง และคาดว่าคุณค่าทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาน่าจะสูญสลายไปจากชุมชนในไม่ช้า
จากปัญหาข้างต้น จัดเป็นปัญหาในระดับมหภาค เนื่องจากเป็นปัญหาที่เกี่ยวข้องกับปากท้องและเศรษฐกิจของชุมชน ทำให้ผู้วิจัยสนใจศึกษา การพัฒนาอาชีพตาลโตนดให้สามารถดำรงอยู่ในภาวะสังคมปัจจุบันและส่งเสริมระบบเศรษฐกิจชุมชน ทั้งนี้เพื่อเป็นการกระตุ้นและสร้างจิตสำนึกของคนในชุมชนได้เห็นถึงความสำคัญของตาลโตนดในฐานะที่เป็นพืชเศรษฐกิจที่ทรงคุณค่าเป็นทุนของชุมชนที่ทำรายได้ให้กับชุมชน ให้เป็นเอกลักษณ์ของชุมชนและจังหวัดสำหรับเป็นของที่ระลึกและของฝากแก่นักท่องเที่ยว รวมทั้งเป็นเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของจังหวัดนครสวรรค์ต่อไป โดยนำแนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสู่การพัฒนานวัตกรรมและองค์ความรู้ควบคู่ไปกับการยุกต์ใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น
|
| จุดเด่นของโครงการ : | - |
| วัตถุประสงค์ของโครงการ : | 1. เพื่อวิเคราะห์ศักยภาพและความต้องการของชุมชนในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ตาลโตนด
2. เพื่อพัฒนาศักยภาพของชุมชนในการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์จากตาลโตนดบนพื้นฐานภูมิปัญญาท้องถิ่น
|
| ขอบเขตของโครงการ : | ขอบเขตด้านพื้นที่
ตำบลเกยไชย อำเภอชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์
ขอบเขตด้านเนื้อหา
1. ศักยภาพและความต้องการของชุมชนในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ตาลโตนด
2. สร้างและพัฒนาศักยภาพของชุมชนให้มีความรู้ ความสามารถ ทักษะ และการใช้ประโยชน์จากตาลโตนดเพื่อการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนบนพื้นฐานเศรษฐกิจพอเพียงอย่างเป็นรูปธรรม
ขอบเขตด้านเวลา
ปีงบประมาณ พ.ศ. 2558
|
| ผลที่คาดว่าจะได้รับ : | - |
| การทบทวนวรรณกรรม/สารสนเทศ : | 1 แนวคิดเกี่ยวกับวิสาหกิจชุมชน
2 แนวคิดเกี่ยวกับการมีส่วนร่วม
3 แนวคิดเกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง
4 แนวคิดเกี่ยวกับการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม
|
| ทฤษฎี สมมุติฐาน กรอบแนวความคิด : | - |
| วิธีการดำเนินการวิจัย และสถานที่ทำการทดลอง/เก็บข้อมูล : | - |
| คำอธิบายโครงการวิจัย (อย่างย่อ) : | - |
| จำนวนเข้าชมโครงการ : | 603 ครั้ง |